Afbeelding
Tine Vandecasteele en Xuan Kim Trinh

Tine Vandecasteele en Xuan Kim Trinh

Interviews

Helden zijn vrouwen en mannen met een passie. Een passie voor sport, ondernemen, reizen, literatuur, muziek, wetenschap, design … ‘Mensen zijn Media’ wil Vlamingen inspireren, daarom komt in deze rubriek elke keer een held aan het woord.

Er was eens een jonge vrouw uit de financiële consultancywereld die haar carrière een andere wending wou geven. Er was op hetzelfde moment een jonge vrouw uit de HR-wereld die haar carrière wilde uitdiepen. Ze leerden elkaar kennen tijdens een coachingopleiding en besloten nadien de handen in elkaar te slaan om samen psychosociale klachten te behandelen. Gedreven ondernemerschap en warme vriendschap kenmerkten vanaf toen de fijne band tussen Xuan Kim Trinh uit Edegem en Tine Vandecasteele uit Deinze!

Jullie wonen niet in dezelfde provincie en werken toch samen?

Tine - Dat klopt. Kim woont in Antwerpen en ik in Oost-Vlaanderen, maar als er iets is wat de coronacrisis ons heeft geleerd dan is het dat afstand een relatief begrip is. Onze vriendschap leed er niet onder en onze coachingpraktijk ook niet. Kim is perfectionismecoach en ikzelf ben naast perfectionismecoach vooral bezig met stress- en burn-outcoaching. Onze coachees ervaren het soms net als een meerwaarde dat ze zich niet hoeven te verplaatsen, hoewel coaching in onze thuispraktijken zeker ook mogelijk is.

Waarom besloten jullie te gaan samenwerken?

Kim - Uiteraard omdat er meteen een fijne klik was tussen ons. Vrouwelijke ondernemers vormen nog steeds een minderheid, maar zijn daarom niet minder gedreven. En die gedrevenheid om anderen te begeleiden naar een kwalitatiever leven vonden we bij elkaar terug. We hebben een complementair aanbod. Vele mensen die lijden onder perfectionisme zijn overspannen of hebben een burn-out. Tine helpt hen eerst om hun energiepeil op te krikken, waarna ik met hen aan de slag ga om hun streven naar perfectie in balans te krijgen met hun nood aan zelfvertrouwen en ontspanning. Doordat Tine ook kennis heeft van perfectionismecoaching kan ze goed inschatten wanneer ze iemand naar mij kan doorverwijzen.

Hoe komt het dat er een link bestaat tussen perfectionisme en burn-out?

Tine - Het is belangrijk te vermelden dat er uiteraard ook gezond perfectionisme bestaat. De lat hoog leggen, streven naar een beter leven, een betere job, een betere relatie, een betere gezondheid – het zijn lovenswaardige doelen, maar zelfs dat gezonde perfectionisme kan doorschieten in een streven naar een onbereikbaar ideaal. Dan wordt het een valkuil vol stress, want het ideale lichaam, de ideale job, de ideale relatie bestaan niet. De laatste jaren heeft wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat dat overdreven streven een belangrijke rol speelt in een aantal veelvoorkomende psychische aandoeningen waaronder burn-out, depressie, angst en eetstoornissen.

Hoe komt het dat zovelen onder dergelijke spanningsklachten lijden?

Tine - Onze maatschappij is hoe langer hoe meer aan het doordraaien. Alles moet sneller, altijd moet er meer en het moet beter. Die woorden ‘meer’ en ‘beter’ typeren onze gezinnen, onze economie, ons onderwijs, onze bedrijven, onze landbouw en voedingsindustrie. Het gevolg is dat de druk op ieder van ons alsmaar groter wordt. We worden meegesleurd in een ratrace en geloven dat we alleen op die manier kunnen leven.

Speelt ook onze opvoeding een rol?

Kim - De overdracht van ouders aan kinderen kan zeker een rol spelen. Dat is ook logisch. Als je zelf stressvol leeft en je het gevoel hebt dat het nooit goed genoeg is, dan is dat zicht- en voelbaar in alles wat je doet. Kinderen nemen dit gedrag dan dikwijls onbewust over. Daarom richt ik mij in mijn praktijk ook op kinderen. Je zou erover versteld staan hoe hoog de norm is die kinderen zichzelf soms opleggen en hoezeer ze daaronder lijden.

Kinderen lijken net vrij en onbezonnen?

Kim - Dat klopt. Een kind dat geboren wordt, is zijn pure zelf. In de eerste jaren kijkt het met een open blik naar de wereld. Het gaat op verkenning en wordt slechts begrensd door zijn lichamelijke mogelijkheden. We noemen dat ‘het vrije kind’. Het is eigen aan onze ontwikkeling dat we vervolgens in onze kindertijd leren om onszelf aan te passen aan de omgeving en ons op een sociaal aanvaardbare manier te gedragen. We respecteren regels en leren letterlijk en figuurlijk ons verstand te gebruiken.

Dat klinkt niet slecht?

Kim - Dat is het ook niet. Het ontstaan van het verstandige kind is de logica van de natuur zelf. Het cognitieve, rationele brein (linkerhersenhelft) ontwikkelt zich naarmate het kind ouder wordt. Het vrije kind staat symbool voor de rechterhersenhelft, waar intuïtie, creativiteit en rust schuilen. Onze linker- en rechterhersenhelft worden dan actief en sturen ons denken, doen en voelen. Zo is het ook bedoeld. Perfectionisme ontstaat echter als ons verstandige kind de overhand krijgt en aan de verwachtingen van de omgeving wil beantwoorden en het vrije kind als het ware wordt weggedrukt, omdat het zich niet aanvaard voelt zoals het is.

Perfectionisten zijn eigenlijk verstandige kinderen?

Tine - Kim en ik houden eigenlijk niet zo van de term perfectionisten, omdat perfectionisme slechts een patroon is en een mens is veel meer dan een patroon. Het klopt wel dat mensen die lijden onder perfectionisme het contact met hun vrije kind verloren zijn. Het brengt mensen uit hun evenwicht. Het cognitieve, rationele brein neemt de leiding over het denken, doen en voelen. Dit verklaart waarom het patroon van perfectionisme gepaard gaat met veel denken en piekeren. Vermits dit patroon wordt gestuurd vanuit het onderbewuste, is er als het ware geen andere keuze meer mogelijk. Daarom is de OCP-methodiek die werd ontwikkeld door Marcel Hendrickx erop gericht de coachee opnieuw die keuzemogelijkheid te geven.

Waarvoor staat de OCP-methodiek?

Kim - ‘OCP’ staat voor ‘ontwikkelingsgericht coachen van mensen met perfectionisme’. Na een intakegesprek waarin we de verschillende verschijningsvormen van het perfectionisme overlopen, gaan we aan de slag met de delen die de coachee sturen. We nemen namelijk aan dat we als mens bestaan uit verschillende delen. Denk er gerust eens over na, iedereen herkent bij zichzelf al snel enkele sturende delen: een ambitieus deel tegenover een laissez-faire-deel, een bourgondisch deel tegenover een deel dat een gezonde levensstijl nastreeft. Zo is dit ook bij het patroon van perfectionisme: er is een deel dat de coachee bijvoorbeeld wil laten presteren op een extreem hoog kwaliteitsniveau, maar is er ook iets in de coachee dat verlangt naar zelfvertrouwen, efficiëntie, spontaniteit en innerlijke rust.

Hoe verloopt een OCP-coachingtraject?

Kim - Een OCP-traject is erop gericht om deze delen in balans te brengen in het onderbewustzijn, waardoor presteren op een hoog kwaliteitsniveau nog steeds kan, maar op een evenwichtige manier en vanuit zelfregie. Aangezien zo’n traject vrij intensief kan zijn, is een bepaalde dosis veerkracht vereist. Wanneer ik merk dat coachees deze veerkracht nog eerst moeten versterken, dan verwijs ik door naar Tine.

Werken stress- en burn-outcoaching op dezelfde manier?

Tine - Neen, stress- en burn-outcoaching zijn gebaseerd op een andere methodiek, die een stuk rationeler is van aard. Burn-out is vooreerst een diagnose die coaches niet zelf stellen, daarvoor verwijs ik steevast door naar de huisarts. Eens de diagnose is gesteld, weet ik zeker dat ik de juiste aanpak kan hanteren. Die aanpak bestaat uit drie fasen volgens de O-O-O-methode van arbeids- en organisatiepsycholoog Annita Rogier.

Waarvoor staat die O-O-O?

Tine - Voor ‘opladen, oplossen en oppakken’. Nadat de diagnose door de huisarts werd gesteld volgt de opstart van de coaching met een eerste focus op het aanvaarden van de diagnose o.a. op basis van twee wetenschappelijke enquêtes: de Kwalitatieve Inventarisatie Spanningsklachten (KIS) en de Overspannenheid en Burn-out Indicator (OBI). In de oplaadfase leert de coachee zijn/haar fysieke en mentale toestand te accepteren. Hij of zij krijgt inzicht in klachten en stressbronnen en herstelt zijn/haar conditie: ontspannen, slaap, bewegen en voeding worden onder de loep genomen.

Waaruit bestaan de volgende fasen?

Tine - Eens de coachee opnieuw wat energie heeft gekregen, wordt er gefocust op het verminderen van piekergedrag en het omgaan met emoties. De coachee vindt oplossingen voor zijn/haar stressbronnen en ontdekt of zijn/haar talenten, waarden en missie bij het werk passen. Na deze fase van oplossen, wordt er gewerkt aan oppakken of de voorbereiding van de terugkeer naar het werk. Geleidelijk aan worden taken en rollen opnieuw opgenomen. In iedere fase worden tools aangeboden en aangeleerd om de veerkracht van de coachee te herstellen en te versterken.

Ziekteverzuim neemt de laatste jaren alleen toe en psychosociale klachten nemen daarin een steeds groter aandeel in, hoe zien jullie de toekomst als coach?

Kim - Helaas biedt deze job wel werkzekerheid, al zouden we dat in alle eerlijkheid graag anders zien. Wij ontmoeten dagelijks mensen die aan het lijden zijn, iemand tijdens een coachingtraject weer zien openbloeien geeft daarna een heel grote voldoening.

Tine - Kim en ik leerden elkaar tijdens een opleiding kennen en door onze samenwerking leren we voortdurend van elkaar bij. We houden elkaar op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen in onze vakgebieden met als doel onze coachees optimaal te kunnen helpen. Daar doen we het uiteindelijk voor en dat het bovendien ongelooflijk fijn samenwerken is, is een grote meerwaarde!

www.gewoonkim.be

linkedin.com/in/tine.vandecasteele

Citaten

Kim: “Vrouwelijke ondernemers vormen nog steeds een minderheid, maar zijn daarom niet minder gedreven. En die gedrevenheid om anderen te begeleiden naar een kwalitatiever leven vonden we bij elkaar terug.”
Tine: “Onze maatschappij is hoe langer hoe meer aan het doordraaien. Alles moet sneller, altijd moet er meer en het moet beter. Die woorden ‘meer’ en ‘beter’ typeren onze gezinnen, onze economie, ons onderwijs, onze bedrijven, onze landbouw en voedingsindustrie. Het gevolg is dat de druk op ieder van ons alsmaar groter wordt. We worden meegesleurd in een ratrace en geloven dat we alleen op die manier kunnen leven.”
Afbeelding