Afbeelding

Regula Ysewijn: ambassadrice van het gebak

Culinair

Op televisie (Play 4) heeft Vlaanderen het ‘taartenbakken’ leren te waarderen dankzij het programma Bake Off Vlaanderen. Het programma heeft ons ook laten kennismaken met een nieuwe ambassadrice van de taartenbak: Regula Ysewijn (37). Voorheen was ze al in Groot-Brittannië bekend door haar culinaire taartenrecepten die een ode zijn aan de Britse tradities. The British Baking Book was een regelrechte bestseller en behoort volgens de gezaghebbende The New Yorker tot de tien beste kookboeken van 2020. Met Kerstmis bracht ze een nieuw kookboek uit waarmee ze de Britten even de brexit liet vergeten: Downton Abbey Christmas Cookbook, gebaseerd op de rijke traditie die overtuigend aan bod kwam in het legendarische kostuumdrama dat velen onder ons op televisie gevolgd hebben. Wie is deze Regula Ysewijn die zo overtuigend de harten van de Britten verovert met haar kookboeken?

Regula Ysewijn is geboren en getogen in Berchem, waar ze ook nog altijd woont. Ze is grafisch vormgever van opleiding, maar heeft zich de laatste jaren geconcentreerd op fotografie en koken via haar blog en later als culinaire journalist voor Britse magazines. Zo kwam ze via een Britse uitgeverij ook als vanzelfsprekend tot het samenstellen van kookboeken met niet alleen maar recepten, maar ook veelal geplaatst op een historische achtergrond. Haar Britse uitgever noemt haar een ‘culinary historian’, een culinaire historicus.

Regula Ysewijn - ‘’Culinair historicus’ is hoe mijn mentor, historica dr. Annie Gray van Oxford University, mij gedoopt heeft in haar voorwoord voor mijn recentste boek. Ik ben de laatste 10 jaar bezig met het onderzoeken van de geschiedenis en evolutie van onze eetcultuur: welk verband er is met de politieke en sociale gebeurtenissen en hoe die eetcultuur en de recepten daardoor beïnvloed worden. Mijn boeken gaan dus verder dan een verzameling recepten. Voor mijn boek ‘Pride and Pudding’ en ‘Brits Bakboek’ ging ik kijken naar geschriften van de 12de eeuw tot de 20ste eeuw. Voor het Downton Abbey Christmas Cookbook putte ik uit kookboeken en etiquettevoorschriften vanaf het midden van de 19de eeuw tot 1930. Ik vertrek dus steeds van de geschiedenis als basis voor mijn kookboeken, en dat doe ik grondig, zoals een archeoloog met een borsteltje het zand wegveegt van een bot, zo blaas ik het stof van heel oude geschriften om de oorsprong van een gerecht terug te vinden.’

Waar komt je belangstelling voor het traditionele Engeland vandaan?

Wij keken thuis zo goed als altijd naar BBC en al de documentaires over erfgoed, natuur en geschiedenis in Engeland. Dat sprak mij enorm aan. Ook de kostuumdrama’s konden mijn meisjeshart bekoren. Onze jaarlijkse vakanties naar Groot-Brittannië hadden telkens een cultureel thema. De maanden vooraf las ik dan met mijn moeder alles over de geschiedenis, de mythes en de sages van de regio’s waar we naartoe trokken. Zo kwamen de plekken die we bezochten en de verhalen tot leven en dit voedde mijn liefde voor dit land, haar geschiedenis en haar cultuur.

Hoe was je ervaring met het tv-programma Bake Off Vlaanderen? Heb je talenten ontdekt? Zijn jongeren naar jouw ervaring geïnteresseerd in gebak?

Na vier seizoenen Bake Off Vlaanderen zien we toch wel duidelijk dat we over een revival kunnen spreken. Zelfs Kenwood, één van de officiële sponsors van het programma, merkte een grote stijging in de verkoop van staande mixers. Doordat we in 2020 ook een Junior Bake Off maakten, zagen we ook dat er in Vlaanderen veel jong baktalent staat te popelen om dat talent te tonen.

Was het moeilijk om de kwaliteit van de aangeboden bakcreaties te testen? Wat vond je het meest voorkomend gebrek of de meest voorkomende kwaliteit bij de deelnemers?

Ik jureer al acht jaar internationale smaakwedstrijden. Dus het is zeker niet moeilijk om de kwaliteit van het gebak van onze Bake Off-kandidaten te beoordelen. Waarmee de meeste bakkers in de mist gaan, is het tekort aan tijd dat ze hebben tijdens het programma. Ze willen ons natuurlijk van onze sokken blazen, maar het moet ook haalbaar zijn binnen de tijd die ze krijgen.

(lees verder onder de foto)

Ben je alleen in gebak, zoetigheid geïnteresseerd als culinair architect? Is dat niet een beetje tegen de stroom in? Meestal gaat de meeste culinaire aandacht vandaag toch naar caloriearme maaltijden?

Dat is een fenomeen dat vooral erg Belgisch is jammer genoeg. In Nederland en Groot-Brittannië gaan de best scorende kookboeken gewoon over gezellig eten en eenvoudige gerechten. Boeken die een bepaald dieet promoten, zijn er overal, maar ik ken best wat vrouwen die niet meer anders durven te eten dan de gerechten in die boeken. Ze hebben een angst gekweekt voor gewone kost. Gelukkig is er tegengewicht met de boeken van Jeroen Meus en die van mij misschien. Ik lees liever niet over wat ik niet mag eten. Ik maak liever andere keuzes zoals verantwoord, biologisch vlees, duurzame vis, veel biologisch geteelde groenten en fruit, aardappelen en gebak en suikergoed met mate. We moeten tenslotte ook nog kunnen genieten van voeding.

Wij lopen in Vlaanderen in de regel niet erg hoog op met de Britse gastronomie. Is dit ten onrechte, een ongepast vooroordeel?

Mensen die een vooroordeel hebben over de Britse keuken, hebben meestal alleen in ‘Tourist Traps’ gegeten in Londen of andere grote Britse steden. Eten in een grootstad is niet representatief voor een eetcultuur van een heel land dat ook nog eens regionale verschillen heeft. Zeg nu zelf: in Brussel of Antwerpen kan je ook slecht terechtkomen in de horeca. Op mijn vele reizen door Groot-Brittannië heb ik altijd geweldig lekker gegeten. Je kon er fantastisch Brits, maar ook werelds eten. Begin jaren ‘90 vond je in België nog niet zo’n aanbod aan Indische, Indonesische en andere keukens terwijl dat in Groot-Brittannië  – door de connectie met India – gewoon overal mee op de kaart stond, zelfs in het grootste boerengat. Elke streek of regio heeft z’n eigen broodje of koek. Hun dierenrassen zijn oude rassen die in veel gevallen gewoon in het heuvellandschap rondlopen omdat er daar toch geen gewassen kunnen groeien. Dat heet dan conservatie van het landschap door er dieren op te zetten.

Ga je nog veel naar Groot-Brittannië? Heeft de brexit je kijk op het land en op de Britten veranderd?

Ik ben al een jaar niet meer naar Groot-Brittannië kunnen gaan, dus, mijn opdrachten en lezingen die ik daar geef en de evenementen rond mijn twee boeklanceringen vielen allemaal in het water. Ik heb gelukkig genoeg vrienden in Groot-Brittannië om te weten dat er genoeg mensen zijn die liever verder hadden samengewerkt met de EU, maar de feiten zijn zoals ze zijn. De EU is ook niet perfect, maar net zoals in een huwelijk moet er gewerkt worden om het beter te maken. Wat Groot-Brittannië gedaan heeft, is de rest van Europa laten zitten terwijl zij om een pakje sigaretten gingen, net zoals een ouder die zijn kinderen en partner de rug toekeert. Ik vind het laf en schaamteloos.

Het is redelijk uitzonderlijk dat een Vlaamse carrière maakt in de Britse uitgeverswereld. Hoe ben je daar ingerold?

De Engelse uitgever die het voorstel van mijn eerste boek (Pride and Pudding) zag, was meteen enthousiast. Ik schreef sowieso al voor Engelse publicaties. Mijn werk als culinair schrijfster heb ik daar opgebouwd. Ik deed ook iets wat anderen niet deden: ik breng culinaire geschiedenis en recepten samen in een werk dat leesbaar is voor iedereen. Vaak zitten dat soort boeken in een academisch circuit waarmee je uitsluitend andere academici bereikt en dat wou ik niet. Mijn Engels/Australische en Amerikaanse uitgevers zagen dat mijn manier van kookboeken samenstellen anders was en stonden daarvoor ook achter mij. Je kan mijn boeken dus gebruiken in de keuken, maar er is ook een hele kluif leesvoer aan voor wanneer je cake in de oven zit en je moet wachten, of gezellig bij de haard of voor het slapengaan. Je leert altijd nog iets cultuur-historisch bij als je mijn boeken ook echt leest.

Jouw uitgever brengt je boeken over de Britse keuken ondertussen ook uit in de Verenigde Staten. Dat verdient een proficiat. Daarop mag je best trots zijn!

Dank je, zoals ik al zei: mijn Engels/Australische en Amerikaanse uitgevers geloven in mij en ik heb een fijne relatie met hen. Mijn eerste boek kwam in 2016 ook al eens uit in de VS, maar nu heb ik daarvoor dus een nog meer toegewijde uitgever. Ook met mijn uitgever in Nederland heb ik een prima relatie. Nederlanders zijn erg leuk in de omgang. Zij staan heel open voor ideeën.

Heb je nog altijd voldoende inspiratie om over gebak te schrijven? Nooit zin gehad om de Britse manier van vis- en vleesgerechten toe te lichten?

Dat heb ik reeds gedaan in het boek dat ik mocht schrijven voor de Britse hitserie Downton Abbey. Dat is een kerstkookboek met historische recepten uit de periode van Downton Abbey voor soepen, voorgerechten, hoofdgerechten en gebak. Ik hou dus niet vast aan gebak alleen. In mijn eerste boek (Pride and Pudding) was het bakken van gerechten ook slechts één hoofdstuk. Engelse puddinggerechten komen oorspronkelijk van hartige gerechten zoals wij de beuling kennen. Voor mensen die iets van Schotland kennen: de haggis, om dit complexe gegeven van Britse pudding hartig en zoet te begrijpen, moet je het boek echt lezen.’

Dat zullen we zeker doen. Ik wens je nog veel inspiratie en tot de volgende editie van Bake Off Vlaanderen.

Freddy Michiels

Meer info over Regula Ysewijn vind je op haar website.

Afbeelding
Afbeelding