Houdbaarheid van voeding

2 augustus 2022, 17:01 Gelukkig gezond

Voedselverspilling is in deze onzekere tijden uit den boze. Maar is voedsel na de gemarkeerde houdbaarheidsdatum nog wel veilig? Eet je het nog op, of gooi je het weg? In de eerste plaats is het belangrijk om je producten correct te bewaren. In de koelkast dus bij 3 à 4 graden Celsius. Vervolgens ga je best af op je zintuigen. Kijk ernaar, ruik eraan, proef ervan. Alleen bij schimmel gaat het onherroepelijk de vuilnisbak in. Ik neem enkele interessante voorbeelden onder de loep.

Yoghurt

Een kleine smaakafwijking is niet per se schadelijk voor de gezondheid. Yoghurt is sowieso een levend product van micro-organismen die metaboliseren en fermenteren (= gisten). Zo kan een potje wat bol komen te staan. Als een potje in de koelkast staat, verzuurt de smaak. Als je kan leven met die zuurdere smaak en er staat geen schimmel op, dan kan je het nog perfect opeten.

Kaas

Bij kazen speelt de hardheid een rol. Als er op het buitenste sneetje harde kaas, bijvoorbeeld Gouda, een klein schimmelvlekje te zien is, kan je de overige plakjes nog opeten. Gevaarlijke schimmeltoxines (= potentiële kankerverwekkers) kunnen maar twee millimeter diep in harde kaas doordringen. In principe zijn de andere plakjes kaas dus gevrijwaard van die toxines. Bij zachte kazen ligt het anders. Daar is geen barrière aanwezig en dringen de toxines dieper en sneller in de kaas door.

Charcuterie

In verse vleesproducten zoals gekookte ham, kunnen ziekteverwekkers zoals Listeria groeien. Daarom dragen die het label “te gebruiken tot”, wat wil zeggen dat de aanwezigheid van Listeria binnen die periode niet of nauwelijks uitbreidt.

Heb je een vers pakje ham geopend en leg je het in de koelkast? Dan kan die een blauwe schijn krijgen. Dat betekent dat er micro-organismen aan het groeien zijn, maar die zijn niet per se slecht of ziekteverwekkend. Maar wat doet ons brein? Vlees met een blauw- of bruinachtige schijn kan nog perfect lekker en gezond zijn, toch associëren we die vleeskleur met iets wat niet lekker, of zelfs ongezond is.

Tomaatbereidingen in blik

Hierbij gaat het meestal over pure tomaten die je na opening maximaal een dag of drie kan bewaren voor zich schimmelvorming aftekent. Het vervelende is dat je die niet altijd ziet. Bij passata in een blikje zie je niet wat zich binnenin afgespeeld heeft en kan je de toxines zomaar opeten. Gelukkig word je er niet ziek van, tenzij je geregeld zulke schimmeltoxines in grote hoeveelheden opeet.

Confituur

Zit er veel suiker (= ongeveer 65%) in je confituur? Dan kan je hem behoorlijk lang, zelfs een maand, in de koelkast bewaren. Suiker verlengt - net zoals zout - de levensduur van een product. Staat er toch een beetje schimmel op? Dan kan je die in theorie wegscheppen en de rest opeten. Maar misschien is het toch beter om die confituur weg te gooien, omdat sommige toxines heel ver tot op de bodem doordringen. Bij lightproducten ligt het suikergehalte veel lager, waardoor schimmelbederf sneller optreedt, vaak al na drie of vier dagen.