Hete baden kunnen depressie onderdrukken
GezondheidHet nemen van een heet bad helpt tegen depressie. Een recente studie toonde aan dat namiddagbaden tweemaal in de week een gematigd, maar persistent effect hebben op de stemming. Dit weldoende effect was gelijk aan wat fysieke oefeningen (= beweging) deden, de aanbevolen therapie bij een milde of gematigde depressie.
Een heet bad zou inderdaad kunnen werken want verhoging van lichaamstemperatuur in de namiddag helpt het normale circadiaanse temperatuurritme te herstellen, ritme dat meestal verstoord is bij depressieve mensen. De hete baden verbeteren ook het slaappatroon van die mensen.
Depressie is één van de meest voorkomende mentale gezondheidsproblemen en wordt doorgaans behandeld met antidepressiva en gesprekstherapie. Deze medicatie kan echter neveneffecten hebben en een gesprekssessie is vaak duur met een lange wachtlijst erbovenop. De basisoorzaak van depressie is onklaar. De huidige uitleg is dat er in de hersenen niet genoeg opwekkende serotoninemoleculen aanwezig zijn, want antidepressiva schijnen de concentratie van deze hersenstof (in het jargon: “neurotransmitter”) op te drijven.
Een andere ernstige verdachte is het verstoorde circadiaanse ritme, dit wil zeggen de fysieke en biochemische veranderingen die overdag in het lichaam achtereenvolgens plaatsvinden. Je lichaamstemperatuur stijgt normalerwijze in de ochtend, piekt in de namiddag en daalt weer gedurende de slaap, volgens een soort golfcurve met een verschil van ongeveer 1 °C tussen dag en nacht. Als men echter een depressie heeft, zal de cyclus vlakker zijn, grilliger of een paar uur uitgesteld met als gevolg dat de piek later op de dag valt.
Dr. J. Naumann (Universiteit Freiburg, Duitsland) en medewerkers vroegen zich af of hete baden op geregelde tijdstippen de cyclus weer in zijn normale ritme konden brengen en de stemming konden verbeteren. Zijn team onderzocht een vijftigtal mensen met depressie van wie ongeveer de helft antidepressiva nam en ook bleef nemen tijdens de proef. De mensen werden op “goed valt het uit” geplaatst in een groep met twee keer per week bewegingssessies of een groep met thermale therapie (= hete baden).
De badtherapie bestond erin naar een badruimte te gaan en ondergedompeld te worden in een bad van 40 °C voor 30 minuten. Na dit bad werden ze in lakens en hete waterflessen gewikkeld voor nog eens 20 minuten. Na twee weken verkozen sommigen met de therapie thuis verder te gaan terwijl de rest in het badhuis actief bleef. De baden vermeerderden de lichaamstemperatuur met ongeveer 2 °C. Na acht weken verminderde de hetebadenbehandeling de symptomen met circa 6 punten op een algemeen gebruikte depressieschaal, uitgaande van een startpunt van gemiddeld 21 punten. Het bewegingsprogramma scoorde slechts ongeveer min 3 punten.
De badtherapie begon al te werken na twee weken in tegenstelling tot de bewegingstherapie die er langer over deed.
Overigens is inwerken op het circadiane levensritme niet alleen gunstig voor depressieve patiënten, maar volgens wetenschappelijke onderzoekingen ook voor andere zowel mentale als fysieke kwalen.
dr. apr. Paul Nijs