Afbeelding
Het belang van vitamine D cover

Het belang van vitamine D

Gelukkig gezond

De definitie zegt dat ons lichaam zelf geen vitaminen kan aanmaken en dat we die via de voeding van buitenaf moeten innemen. Dat geldt niet voor vitamine D, in het jargon ‘calciferol’. Vitamine D maken we uitzonderlijk zelf aan onder invloed van uv-zonlicht op onze blote huid. Alle wetenschappelijke onderzoekingen wijzen uit dat we vitamine D in deze moderne tijd absoluut nodig hebben.

Sterkere botten

Een belangrijke functie van vitamine D is zorgen voor ons bot- en calciummetabolisme. Om te voorkomen dat we zwakke botten krijgen, moeten we het calciumgehalte in ons bloed op peil houden. Daarvoor zorgt vitamine D.

Immuunsysteem op peil houden

Bovendien speelt vitamine D een centrale rol in het immuunsysteem (= ons afweersysteem) wat bij besmettingen zoals Covid uiterst belangrijk is. Ook is er een verband met het goed functioneren van ons brein. Je kan quasi met zekerheid zeggen dat elke Belg na de winter een tekort aan vitamine D heeft. De zon staat te laag aan de horizon en ons lichaam is bijna volledig bedekt met kleding. In de zomer zou je minstens dagelijks een kwartier tot een half uur moeten buitenkomen met ontbloot gezicht en ontblote armen, dan pas krijg je een vitamine D-aanmaak, voldoende voor één dag - ongeveer 25 microgram.

Vette vis

Bij een ernstig gebrek aan vitamine D kan rachitis ontstaan, een aandoening waarbij botten krom groeien en broos worden. Met voeding alleen kom je er niet, want vitamine D-rijke voedingsmiddelen zijn beperkt. Je moet veel vette vis zoals wilde zalm en makreel consumeren en de goede, oude levertraan in ere herstellen. Plantaardige voeding bevat doorgaans geen vitamine D. Gelukkig bestaan er fruitsappen, melk, yoghurt, e.a. waaraan vitamine D is toegevoegd.

Vitamine D-supplementen

Omdat we in de winter een tekort ontwikkelen, neem je beter al vanaf september vitamine D-supplementen. Die zitten meestal in ampullen van 25.000 eenheden. Eentje per week is aan te bevelen. Vitamine D is volledig vrij in de apotheek verkrijgbaar en je apotheker beantwoordt al je vragen. Kinderen jonger dan een jaar hebben sowieso nood aan een supplement in de wintermaanden. Zelfs borstvoeding bevat in de winter doorgaans onvoldoende vitamine D en zogende baby’s krijgen beter tien microgram vitamine D per dag erbij.

Overdosis?

Kan je een overdosis vitaminen binnenkrijgen? In principe nooit van wateroplosbare vitaminen zoals vitamine C en vitamine B-complex, in uiterste gevallen wél van vetoplosbare vitaminen zoals vitamine D en vitamine E. Doordat je maar twintig procent van de nodige vitamine D uit je voeding haalt, is een nutritieve overdosis (‘hypervitaminose’) quasi onmogelijk. Wel kan het via supplementen. Bij dagelijkse inname van 3-4000 eenheden stijgt de calciumconcentratie in je lichaam, wat tot onherstelbare schade aan de nieren kan leiden. Ook gaat dan te veel calcium naar weefsels waar er helemaal geen calcium moet zijn, bijvoorbeeld het bindweefsel. Zulke kalkafzettingen (= ‘calcinose’) kunnen gevaarlijk zijn.

Vitamine D en veganistisch dieet

Kinderen en mensen die van jongs af aan een strikt veganistisch dieet volgen zonder bijkomende vitamines, waaronder zeker vitamine D en vitamine B12 behoren, kunnen kwalijke vitaminetekorten ontwikkelen. Symptomen zijn er nauwelijks. Alleen een bloedonderzoek kan antwoord geven. Persoonlijk ben ik voor een zo klein mogelijke consumptie van voedingssupplementen. De overwegend plantaardige bronnen waar vitaminen en andere nuttige stoffen inzitten tot zich nemen, is veel natuurlijker en gezonder. Toch raad ik in het geval van vitamine D supplementen aan, zelfs in de zomer. Vitamine D is belangrijk en zelfs noodzakelijk voor ons botweefsel, ons immuunstelsel en de goede functionering van onze hersenen.