Gender

26 oktober 2019, 07:00 Maatschappelijk

Als atletiekliefhebber ben ik, net als de mede- en tegenstanders van de Zuid-Afrikaanse Caster Semenya, bezorgd over de positie van deze atlete. Ze behaalde enkele gouden olympische medailles, maar ze blijft de aanleiding tot controverse. Groter en gespierder, moest ze van de IAFF een sekstest ondergaan. Was ze eigenlijk een man? In 2011 introduceerde de atletiekfederatie regels voor de toegestane hoeveelheden testosteron in het bloed van vrouwelijke atleten. De stof speelt een cruciale rol in de aanmaak van spiermassa en verklaart het krachtsverschil tussen mannen en vrouwen. Wie boven de limiet uitkomt, wordt gedwongen medicijnen te nemen om de testosteronspiegel omlaag te brengen. Caster mag nog aan wedstrijden meedoen, maar ze wil niet aan de medicijnen. “Ik wil op natuurlijke wijze hardlopen, zoals ik geboren ben”. Semenya wordt in haar juridische strijd ondersteund door de Zuid-Afrikaanse regering, die de nieuwe regels ‘een mensenrechtenschending’ noemt. De atlete staat niet alleen.

Er was een tijd dat je een kruisje zette bij ofwel ‘Man’, ofwel bij ‘Vrouw’. In sommige sollicitatieformulieren vind je nu een derde vakje. De Belgische overheid blijft achter, terwijl Nepal (al in 2007), Pakistan, Indië, Nieuw-Zeeland, Bangladesh en Australië een derde geslachtscategorie invoerden. De VS volgde in 2013 en Duitsland was in 2014 het eerste Europese land voor de ‘andere’ variant. De Belgische wetgever ging niet in op een gelijkaardig voorstel van Bert Anciaux. Alleen transseksuelen kunnen nu hun geslacht veranderen bij de aanvraag van een nieuwe identiteitskaart. Aan de ouders wordt ook een uitsteltermijn van drie maanden gegeven na de geboorte van hun kind voor de inschrijving van het geslacht. Maar een Belg is en blijft dus man of vrouw. Pakistan ervaart overigens dat de wet geen nieuwe deuren heeft geopend. Velen -ook politici- willen niets weten van personen die zich man noch vrouw voelen. Niemand heeft aandacht voor hun identiteit, rechten en waardigheid.

De familie buigt zich over het wiegje: “Wat is het geworden ... een jongen of een meisje?” De vraag bewijst het scherpe onderscheid dat onze maatschappij maakt tussen beide seksen. Mannen horen rationeel leiding te geven, terwijl die emotionele vrouwen best zorgende functies uitoefenen. De stereotiepe rollen en gedragspatronen … Wat als het kind biologisch gezien jongen noch meisje is? En wat als hij/zij zich later niet per se man of vrouw voelt? Er beweegt nog heel wat in deze problematiek. Zo pleit men er in Duitsland voor, dat een kind wel als man of vrouw wordt geboren, maar later zelf mag beslissen welk geslacht wordt vermeld op officiële documenten. Dat kan zijn: M, V, niet vermeld of onbepaald (X) of een combinatie (MV of VM) voor een persoon met zowel mannelijke als vrouwelijke kenmerken. Amnesty vindt de procedures voor een officiële geslachtsverandering, de opgelegde psychiatrische onderzoeken en medische behandelingen onmenselijk.

Casper Semenya rent verder. Vlaanderen creëert rolmodellen als Bo van Spilbeeck en Sam Bettens. Velen noemen hen dapper, weliswaar in de gifgasnevel van sensatiezucht. De tolerantie en de integratiebereidheid van de burger zijn beperkt. Hij richt zich op prototypes. Als zelfs de Belgische loonkloof tussen man en vrouw nog meer dan 20 procent bedraagt, vertelt dat iets over onze attitude tegenover ras, huidskleur, afkomst, handicap, gezondheidstoestand, geloof, leeftijd en seksuele geaardheid. Wie anders is, wordt vriendelijk aangekeken, gemarginaliseerd en valt af.