Dr. Elisabeth Timmermans - Invloed van sociale media en datingapps op onze relaties
interviewDr. Elisabeth Timmermand - ©Carmen De Vos
Helden zijn vrouwen en mannen met een passie. Een passie voor sport, ondernemen, reizen, literatuur, muziek, wetenschap, design, … ‘Mensen zijn Media’ wil Vlamingen inspireren, daarom komt in deze rubriek elke keer een held aan het woord.
Waar onze grootouders elkaar vroeger op een bal in een parochiezaal ontmoetten en onze ouders elkaar leerden kennen op een fuif van de jeugdbeweging, vinden meer en meer koppels elkaar vandaag via sociale media en zogenaamde datingapps. Het aantal datingapps groeide de voorbije jaren exponentieel, maar Tinder is veruit de populairste. Dr. Elisabeth Timmermans onderzoekt de invloed van sociale media en datingapps op onze relaties. De jonge vrouw is naar eigen zeggen ‘fascinated by love, ruined by romance and dedicated to find out how technology influences both’. Haar doctoraat aan de KU Leuven over de invloed van Tinder op onze relaties, kreeg heel wat weerklank. Zo kreeg ze een beurs van de Europese Unie om als postdoctoraal onderzoeker aan de Erasmus Universiteit Rotterdam de invloed van media op relaties verder uit te pluizen. Aan de hand van recent wetenschappelijk onderzoek maakt ze ons wegwijs in onlinedaten.
Is onlinedating een recent fenomeen?
“Het bestaat al sinds de komst van het internet. In de jaren ‘90 heerste er wel nog een taboesfeer rond en was het niet zo handig. Niet zoveel mensen hadden internet/een eigen computer en vaak ging het heel traag om berichten te sturen en foto’s laden ging heel traag. In de jaren 2000 werd het toegankelijker, maar er heerste toch nog taboe. Mensen stonden ook sceptisch ten opzichte van de relaties die zo ontstonden en koppels die elkaar online vonden, durfden er daarom niet echt voor uit te komen. Sinds de komst van Tinder veranderde dat idee, omdat zij erin geslaagd zijn onlinedaten hip te maken door er een spel van te maken en het gratis aan te bieden.”
Wanneer deed Tinder bij ons zijn intrede?
“Tinder bestaat sinds 2012, maar pas in 2014 begonnen de eerste mensen het te gebruiken. Tegen 2016 raakte het meer en meer ingeburgerd en ik denk dat er ondertussen niet meer veel mensen zijn die het nog niet kennen.”
Hoe ziet een Tinderprofiel eruit?
“Typisch aan Tinder is dat profielen een sterke focus op het uiterlijke hebben, doordat je vooral de foto van gebruikers te zien krijgt. De foto neemt je hele smartphonescherm in. Als je info wil lezen, moet je daarvoor speciaal verder klikken. Dit is vaak zeer beperkt, een korte bio. Heel veel kom je dus niet over een persoon te weten.”
Wat zijn de do’s en don’ts voor een Tindergebruiker?
“Er is geen succesformule om een partner te vinden via een datingapp. Maar doordat de foto zo belangrijk is, is het wel goed om een leuke foto te selecteren. Je kan niet veel info afleiden uit een foto, vandaar dat het tekstje net zo cruciaal is. Geef wat extra uitleg over jezelf, maar zet ook iets in de tekst dat uitnodigt om een gesprek te starten, zoals een vraag of voorstel van activiteit. Als je zelf iemand aanspreekt, doe dat dan persoonlijk, laat zien dat je het profiel bekeken en gelezen hebt, geef een opmerking over de foto of het tekstje. Wacht niet te lang met afspreken als je fijne gesprekken hebt. En laat je niet ontmoedigen als een date niet loopt zoals je had gehoopt of als iemand je ghost. Denk zeker niet dat het aan jou ligt, volgende keer gewoon beter!”
Heb je tips om veilig te daten?
“Spreek altijd op een openbare plek af als je iemand voor de eerste keer ziet, zodat je ook kan weggaan als het je niet bevalt. Door thuis af te spreken kan je bijvoorbeeld de indruk wekken dat je uit bent op seks, ook al is dat niet je bedoeling. Bel vooraf even voordat je afspreekt, dan heb je al beter een idee of er een klik is tussen jullie. Ook als opvalt dat de ander niet altijd te bereiken is, is dat al een indicatie dat die niet echt is wie die zegt te zijn. Vraag ook zeker of de ander wel degelijk single is. Sommigen gaan op date en dan komen ze te weten dat de ander al een partner heeft. Als je dan vraagt waarom ze dat niet gezegd hebben, is hun verdediging: ‘maar je hebt dat nooit gevraagd’. We gaan ervan uit dat mensen op datingapps single zijn, maar dat klopt niet. 20% heeft al een relatie.”
Is Tinder dan niet louter een oppervlakkige seksapp?
“Nee. We hebben 13 redenen gevonden waarom mensen datingapps gebruiken. Seks kwam pas op de 11de plaats. Nu zit het wel zo dat als mensen afspreken, de kans dat ze seks hebben met die andere persoon groter is dan de kans dat ze een relatie krijgen met die persoon. Logisch ook hé, we swipen op basis van aantrekkelijkheid. Als er een match is, ga je ervan uit dat je je aangetrokken voelt tot elkaar. Als je afspreekt, zie je misschien niet altijd relatiepotentieel, maar kan het wel zijn dat er meer gebeurt. Of dat een van de twee een relatie niet ziet zitten. Je moet namelijk met zijn tweeën zijn om een relatie te starten.”
Datingapps wijzen je helaas niet de weg naar de ware liefde?
“Er is niets of niemand die je rechtstreeks de weg naar ware liefde kan wijzen. Er bestaat geen algoritme of wetenschappelijke test die je aan de perfecte match kan koppelen. Mensen moeten elkaar eerst zien en ontmoeten en interageren voordat ze weten of ze met elkaar verder willen, dat kunnen we vooraf niet voorspellen.”
De veelheid aan mogelijke matches zou tot keuzestress leiden?
“Klopt. Hoe meer keuze, hoe moeilijker om te kiezen en hoe meer je je uiteindelijke keuze betreurt. Nu, dat is theoretisch het geval, maar als je echt verliefd bent op iemand, dan denk ik dat je toch veel minder last hebt van die keuzestress.”
Zorgt Tinder ervoor dat we minder snel tevreden zijn over onze eigen partner en dus vaker vreemdgaan?
“Het is nog te vroeg om daarover uitspraken te doen. Wat wel zo kan zijn, is dat wanneer je een relatie hebt, maar niet single wil zijn, het nu makkelijker is om in die relatie al op zoek te gaan naar een partner via een datingapp. Maar die mensen zouden misschien sowieso al vreemdgaan en doen het niet per se omdat Tinder bestaat, zij zouden anders ook op het werk een affaire hebben ofzo.”
Onlinedating heeft ook positieve kanten, online zou je iemand veel sneller leren kennen dan offline?
“Je kan online best wel een goede band opbouwen. Andere voordelen zijn dat je toegang hebt tot meer mensen en dus is de kans dat je iemand tegenkomt groter, maar het is ook democratischer. Je kan daten met mensen die je in je eigen vriendenkring niet snel zou tegenkomen. Daarnaast moeten relaties die online starten zeker niet onderdoen voor relaties die offline starten. Mensen die elkaar online leren kennen zijn soms zelfs tevredener over hun relatie: ze hebben al veel date-ervaring en weten goed naar wie of wat ze op zoek zijn.”
En Tinder zou ons ook toleranter maken, bijvoorbeeld wat interculturele relaties betreft?
“Als je ervoor openstaat, kan het inderdaad zo zijn dat je iemand kan tegenkomen die je niet snel in je gewone vriendenkring tegenkomt. Maar het is zeker niet zo dat het iedereen opener maakt en dat iedereen plots intercultureel/raciaal wil daten. Er is best wel veel racisme en seksisme op die datingapps.”
Wat is jouw finale oordeel: is onlinedating nu goed of slecht?
“Ik denk dat het een goede zaak kan zijn als je de gevaren kent, je bewust bent van de psychologische processen en commerciële doelen van de bedrijven. Ik denk dat je online wel degelijk een partner kan vinden en dat die relaties echt niet moeten onderdoen voor offlinerelaties.”
@Kim: foto van Elisabeth Timmermans: © Carmen De Vos
‘Liefde in tijden van Tinder’ van Elisabeth Timmermans werd uitgegeven bij Lannoo en kost 19,99 euro.
