Alkmaar vanaf cel 217
CulinairDe penitentiaire instelling ‘De Hout’ opende in 1884 haar deuren net buiten Alkmaar. In 1950 veranderde ze van naam en werd ze de ‘Schutterswei’. Ondanks herhaaldelijke verbouwingen voldeed het gebouw met zijn 104 cellen na een tijdje niet meer aan de strengere voorwaarden. In 2009 werd het gesloten en het onvermijdelijke verval begon. Toch kreeg het gebouw een nieuwe invulling en heropende in 2020 als ‘The Fallon Hotel’. Dit charmehotel telt nu 102 kamers. Meestal zijn van twee originele cellen een hotelkamer gemaakt. De deur is nog de oude celdeur gebleven, maar wees gerust: het doorkijk– en doorgeefluikje is dicht gesoldeerd!
Naast het complex, dat deels zijn neorenaissancestijl heeft behouden, zijn er nog de woningen van de oud-cipiers. Enkele onder hen geven op geregelde tijdstippen rondleidingen, die ongeveer anderhalf uur duren. Je krijgt een inzicht in de oude structuur van de ‘Schutterswei’ en de oud-werknemers vertellen je verschillende anekdotes over onder meer de ontsnappingen. Ook enkele bekende gedetineerden zoals Willem Holleeder, alias ‘de neus’, de ontvoerder van biermagnaat Heineken en Stanley Hillis, een meester in ontsnappingspogingen, komen aan bod.
Het hotel heeft een eigen restaurant en een privéparking.
Het hotel ligt nu in een groene oase op een boogscheut van Alkmaar. Via de kinderboerderij wandel je in 20 minuten naar het historische centrum van de kaasstad. Deze oude stad, op mensenmaat en met ongeveer 95.000 inwoners, heeft wel 400 historische woningen en het stratenplan is door de eeuwen heen nauwelijks veranderd. Leuk en handig is het om je bezoek te beginnen met een grachtenrondvaart. Langs de grachten staan vele oude koopmanshuizen. De afvaarten zijn afhankelijk van het weer. De boot is volledig open en zeer laag. Op je tocht, die ongeveer 45 minuten duurt, ga je onder 22 bruggen door. De gidsschipper, die achterin zit, laat je telkens een fikse duik maken om je hoofd niet te stoten. Het commentaar is in het Nederlands en het Duits. De rondvaarten vertrekken tegenover het 16de-eeuwse Waaggebouw.
Vervolgens kan je de sfeer proeven en de geschiedenis ruiken aan de hand van een stadswandeling. De wandeling is 3,5 km lang en is vervat in een handig, drietalig boekje van 59 pagina’s. Naast het Waaggebouw is de toeristische dienst (VVV) van Alkmaar gevestigd, hier kan je het boekje kopen voor 3,50 euro. Meegenomen is dat de wandeling start op het Waagplein zelf, naast het VVV-kantoor.
Hier bevindt zich ook het Hollands Kaasmuseum. Sinds meer dan 7000 jaar worden er in Nederland runderen gehouden voor melk en vlees. Nederlanders zijn een ‘kaasminnend’ volkje! Hier in Noord-Holland ontstond vanaf de 14de eeuw de bakermat, vooral voor Gouda en Edammer. Gouda nam stilaan de bovenhand. Droogmaking van hele gebieden, zoals de beroemde Beemster in de 17de eeuw, zorgde voor extra veepolders. Het succes van de Noord-Hollandse kaas is de unieke smaak. Hiervoor zijn de koeien, boeren en kaasmakers verantwoordelijk. Door schaalvergroting, hygiëne en kwaliteitscontrole kwam men tot een topproduct. Hoe langer de rijping, hoe pittiger de kaas! Heel deze geschiedenis doorloop je in het museum met exposities en leuke spelletjes. 10 liter melk geeft 1 kilo kaas en een koe slaapt maar een halfuur per dag. Allemaal leuke weetjes die je ontdekt.
De Waag beneden werd vanaf 1582 alsmaar belangrijker. In 1959 vond de laatste echte kaasmarkt plaats. Nu is er van april tot september wekelijks een traditionele markt als evenement om de herinnering aan de eens zo succesvolle markt levendig te houden.
In het Stedelijk museum wordt de geschiedenis van de Gouden Eeuw van Alkmaar verteld, voornamelijk door middel van schilderijen. In de 16de eeuw was het een marktstad waar kaas, boter, graan en andere regionale producten werden verhandeld. De droogmaking van de Beemster en Heerhugowaard met extra landbouwgrond maakten Alkmaar rijk. Economische voorspoed geeft meestal ook een bloei aan cultuur. Belangrijke personen en welgestelde burgers laten zich omringen door kunst en laten zich graag op doek vastleggen. De Alkmaarse school kende een enorm succes door onder meer Caesar Boetius van Everdingen (portretten) en zijn broer Allart van Everdingen (landschappen). Zij maken het leeuwenaandeel uit in de tentoonstelling.
Er is ook een mooie interactieve tentoonstelling, gewijd aan het Beleg van Alkmaar. In 1573 konden de inwoners zeven weken lang een barbaarse inval van de Spanjaarden weerstaan. Je ziet het hele verhaal aan de hand van een dagboek.
De Grote Sint-Laurenskerk is al vele jaren geen religieuze plaats meer en wordt onder andere gebruikt voor concerten. Een bezoek mag je zeker niet overslaan, bewonder de enorme plafondschildering uit de 16de eeuw.
De Langstraat is een grote winkelstraat met de bekende Nederlandse winkels, maar leuker zijn de kleine detailshops rond het Waagpleingebied. En ja, er zijn zeker kaaswinkels en ook de snoepwinkel van Mr. Jamin ontbreekt niet. Voor wie hem nog kent: Rudi Carrel kwam uit Alkmaar en er is een pleintje naar hem genoemd.
Je kan alles te voet doen en er is een (h)eerlijk evenwicht tussen historisch en modern. Uitblazen doe je op een van de gezellige terrassen bij de Waag, Grote Kerk of Vismarkt, winkelen in een historische setting en genieten van cultuur en musea. Laat je verrassen!
Alle info: www.alkmaarprachtstad.nl
