Edegem herdacht Louis D’Heldt 100 jaar na zijn terechtstelling
NieuwsEDEGEM - Tijdens de Eerste Wereldoorlog fusilleerde de Duitse bezetter zestien burgers in het Edegemse Fort 5. Sinds 2015, exact 100 jaar na de dag waarop zij het leven lieten, houdt de coördinatieraad WOI Edegem een herdenking voor elk van hen. Vorig jaar was het de beurt aan Léon Parent.
Burgemeester Koen Metsu (N-VA): ‘Dit jaar herdachten we Louis D’Heldt met een kaarswake bij het herdenkingsmonument aan de Mariënlaan. Vrijwilligers van Erfgoed Edegem kregen de kans om kennis te maken met vergeten slachtoffers van de Groote Oorlog. In het binnenfort van Fort 5 bood de tentoonstelling ‘Hun laatste tocht’ meer uitleg over wie deze zestien burgers waren en hoe ze op deze plaats hun einde vonden.’
Louis D’Heldt werd geboren op 21 februari 1874 in de Duffelse Mijlstraat. Bij zijn arrestatie woonde en werkte hij als koopman in granen in Antwerpen. Hij smokkelde brieven van Duffelse frontsoldaten en hun verwanten, van het neutrale Nederland naar bezet België. Hoogstwaarschijnlijk had hij door zijn beroep als koopman al voor de oorlog veel contacten in en buiten ons land. Die contacten kwamen hem zeer van pas bij zijn spionagetaken. Op een van zijn tochten werd hij gearresteerd, gevangengenomen, ondervraagd en beschuldigd van hoogverraad. De executie volgde op 8 september 1916. Hij was 42 jaar.
Louis D’Heldt smokkelde niet alleen brieven van soldaten uit zijn geboortedorp. Hij verzamelde ook algemene informatie over Duitse troepenbewegingen. Deze soldaten- en materiaalverplaatsingen waren uiterst belangrijk voor de geallieerden. Zo konden ze tijdig afleiden waar op het front, aan de IJzer, de Somme, bij Verdrun, … een nieuwe aanval te verwachten was en zo konden ze de nodige tegenmaatregelen nemen.
Wanneer een terdoodveroordeelde vernam dat zijn laatste genadeverzoek was afgewezen, wist hij dat hij ‘s anderendaags zou worden doodgeschoten. Zo verliep het ook bij Louis D’Heldt. Tijdens zijn laatste uren kreeg hij een maaltijd. Bij het krieken van de volgende dag werd hij uit de gevangenis van de Antwerpse Begijnenstraat naar Fort 5 van Edegem overgebracht. Daar stond het vuurpeloton, een arts om de dood vast te stellen en een geestelijke voor een laatste zegening hem op te wachten. Louis D’Heldt kreeg, zoals zijn voorganger Léon Parent, en de veertien anderen die na hem kwamen een eenvoudig graf met een houten kruis.
In Edegem herinnert de straatnaam D’Heldtlaan aan Louis. Deze straat verbindt de Prins Boudewijnlaan en de Vestinglaan. De officiële herdenking werd onder meer bijgewoond door familieleden van Louis D’Heldt en de Duffelse burgemeester Marc Van der Linden (N-VA).
Ook in 2017 en 2018 houdt het gemeentebestuur een kaarswake. Op vrijdag 14 juli 2017 herdenkt men de zes personen die behoorden tot het netwerk ‘Theo’: Jean-Baptiste De Ridder; Theoofiel Maes, Kamiel Van Buynder, Leo De Looze, Amaat Smekens en Jozef Loncke. Op zondag 3 september volgen Arthur Boel en Edmond Mariën. Op vrijdag 16 maart 2018 wordt de laatste groep herdacht: de zes medewerkers van het netwerk ‘M.82’ rond Henri Van Bergen, waartoe ook Arthur Wattiez, Jozef Jespers, Pastoor Felix Moons, Jozef Leroy en August Naulaerts hoorden. Pas na de wapenstilstand in maart 1919 werden deze oorlogsslachtoffers ontgraven, geïdentificeerd en in een plechtige stoet overgebracht naar de Antwerpse kathedraal. Daarna volgde een herbegraving op het Schoonselhof.
Foto: © Antoon Oost
EM